Poradniki

Rynek finansowy, jaki możemy dziś obserwować dzieli się na dwa najważniejsze ogniwa, czy też inaczej mówiąc elementy. Jednym z nich jest rynek pierwotny, który cechuje się tym, że właśnie w tym miejscu dochodzi do sprzedaży nowych emisji papierów wartościowych. Papiery te emitowane są przez inwestora oraz sprzedawane pierwszemu nabywcy. Drugim rodzajem rynku finansowego jest rynek wtórny, na którym dokonują się kolejne transakcje pomiędzy kolejnymi inwestorami. Oprócz tych dwóch podziałów wyróżnić można także rynek finansowy regulowany, w którym wymienia się papiery wartościowe, jakie zostały dopuszczone do obrotu publicznego, oraz rynek nieregulowany, czyli pozagiełdowy. Wedle podziału w rynku regulowanym wyróżnić można także rynek urzędowy, oraz rynek nieurzędowy. Najważniejszym dziś rynkiem papierów wartościowych w Polsce jest Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie. To tutaj dochodzi do emisji papierów wartościowych oraz do ich dalszej wymiany pomiędzy najważniejszymi inwestorami z całego świata.

Hipoteka

Banki, jeżeli już pożyczają środki finansowe w ramach kredytów muszę je w odpowiedni sposób zabezpieczać. Zdecydowanie najchętniej stosowaną przez banki formą zabezpieczenia, w sytuacji, gdy w grę wchodzą naprawdę bardzo okazałe sumy pieniędzy jest hipoteka. Z pewnością każdy słyszał o hipotece, ale nie wszyscy do końca wiedzą, z czym wiąże się owo pojęcie. Na wstępie należy powiedzieć, że hipoteka najczęściej nakładana jest przy kredytach mieszkaniowych, czyli takich, gdzie banki udzielając kredytobiorcy bardzo dużych sum.

Takie zabezpieczenie jest koniecznością, ponieważ pieniądze, które banki udzielają w większości przypadków pochodzą z lokat swoich klientów. Na podstawie tego, co przed momentem zostało powiedziane nie ma się, co dziwić temu, że strona bankowa stara się w jak najpełniejszy sposób zabezpieczyć przed sytuacją, gdzie kredytobiorca nie wywiązuje się ze zobowiązań kredytowych, a jego aktualna sytuacja finansowa nie wróży na tym polu, jakiejkolwiek większej poprawy. Hipoteka przestaje istnieć, kiedy kredytobiorca spłaci całość kredytu.

Rata

Każdy, kto decyduje się na to żeby wziąć kredyt w banku powinien mieć świadomość tego, że będzie musiał na ściśle określonych warunkach spłacać raty. Dla jednych raty kredytu są codziennością i w zasadzie bez pomocy banku przykładowo nie byliby w stanie otworzyć własnego biznesu czy kupić mieszkania. Dla innych rata związana czy to z kredytem czy też z pożyczką jest największą zmorą, od której chcieliby w jak najszybszym czasie się uwolnić.

To, jaką ratę kredytu lub pożyczki będzie miała osoba zainteresowana tego rodzaju formami wsparcia finansowego przez banki zależna jest między innymi od indywidualnych ustaleń, które ostatecznie zostają zawarte w umowie. Jednym z najlepszych sposobów na obniżenie raty kredytu jest staranie się w banku o jak największe obniżenie oprocentowania.  

Na chwilę obecną lokaty bankowe są jeszcze oprocentowane dodatnio, choć – biorąc pod uwagę inflację i podatki – inwestorzy tracą tu około 3 procent w skali roku (zależnie od lokaty). Niestety nic nie wskazuje na to, by sytuacja ta miała się zmienić. Wręcz przeciwnie – trzeba wziąć pod uwagę, że wysokość oprocentowania lokat może spaść poniżej 0. Oznacza to rzecz jasna konieczność uregulowania dodatkowych zobowiązań względem banków, które przechowują pieniądze klientów.

Co to oznacza w przyszłości?

Spadek wartości oprocentowania poniżej zera to nie tylko przekroczenie określonego progu psychologicznego, ale też konieczność uwzględnienia pewnych czynników, które ów krok wywoła. Jakie następstwa może ów spadek wywołać? Z jakimi skutkami trzeba się liczyć?

Spadek wartości wkładów. Na chwilę obecną, pandemia koronawirusa niejako

zmusiła

klientów banków do oszczędzania jeszcze większych sum pieniędzy. Dzięki temu – przynajmniej w pewnym stopniu – banki nie muszą się obawiać, że zabraknie im kapitału. Problem w tym, że wprowadzenie ujemnego oprocentowania, doprowadzi do lawinowego wycofywania się inwestorów wraz z ich kapitałem. Krok ten sprawi, że na rynku pojawi się jeszcze więcej pieniędzy, które tym samym mogą jeszcze szybciej tracić swoją wartość. No chyba, że inwestorzy postawią na inne narzędzia inwestycyjne.

Wzrost zainteresowania obligacjami państwowymi to kolejne następstwo zmian w kontekście wartości oprocentowania lokat. Bądźmy szczerzy – gwałtowny spadek oprocentowania wymusi na inwestorach kierowanie swego kapitału zupełnie gdzie indziej. Ciekawą alternatywą mogą być tu np. obligacje państwowe, które – w przeciwieństwie do lokat – dają wystarczającą stopę zwrotu, by mówić przynajmniej o zwrocie wydatków poniesionych z tytułu inflacji.

Spadek płynności aktywów przechowywanych na lokatach (i nie tylko), to kolejne następstwo obniżenia oprocentowania lokat poniżej progu 0 procent. Banki będą musiały zacząć liczyć się z faktem, że pieniądze ich klientów będą znacznie łatwiej upłynniać się, a co za tym idzie – nie będą już tak pewnym środkiem inwestycyjnym. Czy banki zniosą tak dużą presję? Przecież nie da się zmusić nikogo do przechowywania na koncie lub lokacie własnych pieniędzy?

Kilka słów podsumowania

Podsumowując, przechowywanie pieniędzy na lokatach bankowych będzie coraz mniej opłacalne, a w końcu przyniesie określone straty. Problem w tym, czy banki (i cała gospodarka) są przygotowane na tak duży wstrząs. Bądź, co bądź – nie jesteśmy jako społeczeństwo na taki krok przygotowani.

Kto nie marzy o własnym mieszkaniu bądź domu dla swojej rodziny? Czasem chcielibyśmy wszystko w nim zaaranżować samodzielnie – tak jak sobie wyśniliśmy. Czasem zaś wolimy skorzystać z rynku wtórnego. Niestety nie każdego z nas stać na zakup czegoś własnego. W takich przypadkach z pomocą może przyjść kredyt hipoteczny. To rodzaj zobowiązania, które charakteryzuje się zabezpieczeniem w postaci hipoteki obciążającej nieruchomość, którą kupujemy. Bank traktuje ją jako rodzaj ubezpieczenia w przypadku kłopotów z ewentualną spłatą zaciągniętego kredytu i w ostateczności, gdy kredytobiorca rzeczywiście nie wywiązuje się z obowiązku spłaty zobowiązania, ma prawo sprzedać obciążoną hipoteką nieruchomość, by móc odzyskać swoje pieniądze. Dopiero w momencie całkowitej spłaty kredytu hipotecznego przez pożyczkobiorcę nieruchomość zostaje w pełni zwolniona z obciążeń.

Najważniejsze warunki przy ubieganiu się o kredyt hipoteczny

Kredyt hipoteczny zaciągany jest nawet na kilkadziesiąt lat. To bardzo długi okres kredytowania, dlatego banki stawiają przed ewentualnymi kredytobiorcami naprawdę wysokie wymagania. Najważniejszymi warunkami, które musimy spełnić przy składaniu wniosku kredytowego są:

– wkład własny (warto zaznaczyć, że kredyt hipoteczny bez wkładu własnego dziś praktycznie nie jest możliwy; nasze oszczędności są koniecznością, ponieważ na nieruchomość z założenia składa się bank razem z kredytobiorcą – nigdy sam bank; ewentualny kredyt zaś wypłacany jest w transzach, które są ściśle określone; oczywiście im większy procent wartości nieruchomości stanowi nasz wkład własny, tym bardziej atrakcyjny kredyt hipoteczny możemy dostać);

– zdolność kredytowa (składają się na nią: wysokość naszego miesięcznego wynagrodzenia oraz forma i warunki zatrudnienia, inne zaciągnięte już finansowe zobowiązania, sytuacja rodzinna kredytobiorcy i związane z nią miesięczne wydatki; warto wspomnieć, że para zaciągająca kredyt posiada zazwyczaj większą zdolność kredytową niż osoba samotna, dlatego często do kredytu osoby samotnej czasem dopisuje się osoby trzecie (np. rodziców), które mają za zadanie zabezpieczyć zdolność kredytową pożyczkobiorcy);

– pozytywna weryfikacja klienta w BIK-u (banki przy pomocy Biura Informacji Kredytowej analizują naszą historię kredytową, by sprawdzić, czy w przeszłości nie mieliśmy problemów z regularną spłatą zaciąganych pożyczek i innych zobowiązań; ma to oczywiście ogromny wpływ na zgodę na udzielnie kredytu i jeśli nasza historia okaże się być dla nas niekorzystna, niestety nie pomoże nam nawet bardzo wysoki wkład własny, ponieważ dla banku jesteśmy niewiarygodni, co skutkuje zazwyczaj odrzuceniem naszego wniosku kredytowego).

Formalności i dokumenty

Poza wyżej wspomnianymi czynnikami, przy ubieganiu się o kredyt hipoteczny, musimy też przebrnąć przez formalności, których jest niestety niemało. Podstawowymi potrzebnymi dokumentami są oczywiście te, które potwierdzają naszą tożsamość i pełnoletniość (dowód osobisty itp.) oraz wniosek o kredyt hipoteczny. Załącznikami to niego są między innymi: zaświadczenia potwierdzające nasze dochody, dokumenty poświadczające wpłacony wkład własny, wypisy z księgi wieczystej nieruchomości i inne. Reszta dokumentów zaś zależy od konkretnej sytuacji danego kredytobiorcy. Może to odrobinkę przerażać, dlatego dobrym pomysłem jest skorzystanie z pomocy specjalisty – doradcy finansowego, który pomoże wybrać odpowiednią dla nas ofertę kredytową, skompletować potrzebne zaświadczenia itp. Kredyt hipoteczny jest niekiedy bardzo ryzykownym posunięciem, jednak gra jest warta świeczki – stawką jest przecież wymarzone mieszkanie bądź dom.